Rodzajniki określone w portugalskim
Rodzajniki określone używane są, kiedy mówimy o jakimś konkretnym rzeczowniku, a rodzajniki nieokreślone wtedy, gdy mówimy o rzeczowniku bliżej nieokreślonym. W języku angielskim istnieje tylko jeden rodzajnik określony: the, oraz dwa rodzajniki nieokreślone: a i an.
W portugalskim mamy 4 artigos definidosrodzajniki określone , które pełnią tę samą funkcję, co angielskie the: othe athe osthe asthe
Czemu istnieją aż 4 różne słowa, które znaczą to samo? W portugalskim wiele słów przyjmuje różne formy w zależności od dwóch rzeczy:
- Rodzaju: formy męskie to o i os, a żeńskie a oraz as.
- Liczby: z liczbą pojedynczą użyjemy o albo a, podczas gdy z liczbą mnogą os bądź as.
Poniżej kilka przykładów:
- Rodzaj męski, liczba pojedyncza: o carrosamochód
- Rodzaj żeński, liczba pojedyncza: a mesastół
- Rodzaj męski, liczba mnoga os carrossamochody
- Rodzaj żeński, liczba mnoga : as mesasstoły
Kiedy używać rodzajników określonych
Portugalskie rodzajniki określone poprzedzają rzeczowniki.
O ladrão foi apanhado em flagrante.Złodziej został przyłapany na gorącym uczynku.
W portugalskim rodzajników określonych używa się również w niektórych sytuacjach, w których nie używa isę ich w języku angielskim:
- Przed nazwami własnymi:
Eu sou a AnaJestem Ana - Przed nazwami miast/regionów, których nazwa wywodzi się od rzeczownika pospolitego:
O PortoPorto znaczy port
A RéguaRégua oznacza linijkę
Os AçoresAçor to rodzaj jastrzębia.
LisboaLizbona - Lisboa nie wywodzi się od rzeczownika pospolitego, dlatego nie stawiamy przed nią rodzajnika
Wyjątki: Kiedy nie używa się rodzajnika określonego
- W wołaczu:
Olá Ana!Cześć Ana!
- Kiedy coś wymieniamy:
Preciso de comprar: leite, cereais, peixeMuszę kupić: mleko, płatki śniadaniowe, rybę
- Kiedy nazywamy planety lub gwiazdy:
Eu vejo JúpiterWidzę Jowisza
Rodzaj męski vs rodzaj żeński
W portugalskim prawie każdy rzeczownik (osoba, miejsce, rzecz) jest rodzaju męskiego albo żeńskiego.
Rzeczowniki w rodzaju męskim występują z rodzajnikami o i os, a te w rodzaju żeńskim z a i as. Dla nas Polaków nie powinien to być żaden problem, w końcu nasze rzeczowniki wystepują aż w trzech rodzajach. Może nam natomiast sprawić trudność fakt, że to, że w polskim dany rzeczownik jest np. rodzaju żeńskiego, wcale nie oznacza, że w portugalskim również. Na przykład, u nas kawa jest rodzaju żeńskiego, a w Portugalii męskiego: o cafe. Dlatego dobierając odpowiedni rodzajnik radzimy nie sugerować się językiem polskim.
Poniżej kilka przykładów:
A ponte é estreita.Most jest wąski. (ten, konkretny most)
O gato é preto.Kot jest czarny. (ten, konkretny kot)
W tym przypadku most jest rodzaju żeńskiego (’a ponte’), a kot męskiego (’o gato’). Jako uczeń portugalskiego, skąd masz wiedzieć, które słowa są rodzaju żeńskiego, a które męskiego?
Zacznijmy od podstawowej reguły:
- Większość słów, które kończą się na „a” jest rodzaju żeńskiego. Przykład: a mesa
- Większość słów kończących się na „o” jest rodzaju męskiego. Przykład: o carro.
Niestety szybko odkryjesz, że istnieją oczywiście słowa, które łamią tę zasadę, jak również wiele słów, które nie kończą się ani na „a”, ani na „o”.