Regularne vs. nieregularne czasowniki

Jakby nie wystarczyło nauczenie się 50 odmian czasownika, musicie również uważać na budzące grozę czasowniki nieregularne!  W poprzednich lekcjach nauczyliście się czasownika serbyć - permanentnie Slow audio Play audio Verb , jednego z najważniejszych czasowników nieregularnych w portugalskim.
Ale dlaczego nazywamy te czasowniki nieregularnymi?
Czasowniki nieregularne nie mają tych samych zasad odmiany co regularne czasowniki. Żeby mieć pewność, że jesteście gotowi stawić czoła większej ilości czasowników w kolejnych lekcjach, przyjrzyjmy się zarówno regularnym, jak i nie regularnym czasownikom.
Trzymajcie się mocno!

W języku polskim też mamy czasowniki nieregularne

Zauważyliście, że język polski również ma czasowniki nieregularne? Czasownik ,,być” jest tego dobrym przykładem. Potrafiłbyś wyjaśnić początkującemu uczniowi języka polskiego dlaczego mówimy ,,ja jestem’’, ale oni ,,są’’? Zapewne nie. Poprawnej odmiany czasowników nieregularnych trzeba się po prostu nauczyć na pamięć.

Czasowniki nieregularne w portugalskim

W portugalskim, kiedy odmieniasz regularny czasownik, bierzesz rdzeń słowa (który zawsze pozostaje taki sam) i dodajesz do niego odpowiednią końcówkę, która różni się w zależności od rodzaju, liczby i czasu gramatycznego.  Zasady są spójne dla każdego rodzaju regularnych czasowników (np. w zalezności od tego, czy bezokolicznik kończy się na -ar, -er, czy -ir).
Sprawy są bardziej skomplikowane w przypadku czasowników nieregularnych.
W niektórych czasownikach nieregularnych zmienia się rdzeń, w innych końcówki, a w jeszcze innych, i rdzeń i końcówki.

Przykłady zmian w rdzeniu:

• Medirmierzyć Slow audio Play audio Verb – Eu meçoja mierzęindicativo > presente Slow audio Play audio View Conjugation Verb (zamiast „Eu medo”)
• Trazerprzynosić Slow audio Play audio Verb – Eu tragoja przynoszęindicativo > presente Slow audio Play audio View Conjugation Verb (zamiast „Eu trazo”)

Przykłady zmian w końcówkach:

• Fazerrobić Slow audio Play audio Verb – Ele fazon robi Slow audio Play audio  (zamaist „Ele faze„)
• Estarbyć (tymczasowo) Slow audio Play audio Verb – Eu estouja jestem Slow audio Play audio  (zamiast „Eu esto„)

Jednak to, że czasownik jest nieregularny niekoniecznie oznacza, że cała jego odmiana będzie nietypowa. Portugalski czasownik może być nieregularny w jednym czasie gramatycznym (np. w teraźniejszym), ale regularny w innym… Que confusão!Co za bałagan! Slow audio Play audio
 

Skąd mamy wiedzieć czy czasownik jest regularny czy nie?

Nie da się. A przynajmniej nie da się wiedzieć zwyczajnie patrząc na ten czasownik w bezokoliczniku. Musisz się tego nauczyć na pamięć!
W zależności od tego jak inny dany czasownik nieregularny jest od tego jak ,,powinien’’ wyglądać, dzielimy czasowniki nieregularne w następujący sposób:

Silne czasowniki nieregularne, przykłady:

estarbyć Slow audio Play audio Verb | dardawać Slow audio Play audio Verb | saberwiedzieć Slow audio Play audio Verb | fazerrobić Slow audio Play audio Verb | quererchcieć Slow audio Play audio Verb | podermóc Slow audio Play audio Noun, Singular, Masculine | dizermówić/powiedzieć Slow audio Play audio Verb

Słabe czasowniki nieregularne, przykłady:

ouvirsłuchać/słyszeć | perderzgubić, stracić Slow audio Play audio Verb | medirmierzyć Slow audio Play audio Verb | pedirprosić/zamawiać Slow audio Play audio Verb
Ouvir ma regularne końcówki, z wyjątkiem formy dla eu:

Kompletnie inne czasowniki, przykłady:

serbyć-permanentnie Slow audio Play audio Verb | iriść Slow audio Play audio Verb | virprzyjść Slow audio Play audio Verb termieć Slow audio Play audio Verb

Przykład z czasownikami z -ar

Być może już widzieliście przykłady regularnych czasowników -AR, na przykład  falar:

Spójrzmy teraz na jedne z najczęściej używanych w portugalskim czasowników nieregularnych z -AR:

Porównajmy końcówki:

• końcówki dla regularnych czasowników z -ar: -o, -as, -a, -amos, -am
• Końcówki dla czasownika estar: –ou, –ás, –á, –amos, –ão

Wskazówka: Jak już zaczniecie zapamiętywać więcej nieregularnych czasowników, możecie zauważyć pewne podobieństwa/ niespójności. Na przykład, pomimo że czasownik dardawać Slow audio Play audio Verb jest również nieregularny, przy odmianie ma takie same końcówki jak estarbyć-tymczasowo Slow audio Play audio Verb

Inne często używane nieregularne czasowniki

Pomocy!

Pamiętaj, zawsze możesz zajrzeć do naszej sekcji Czasowniki po pomoc w odmianie regularnych i nieregularnych czasowników we wszystkich czasach!