Istotnym aspektem nauki portugalskiego, który czasem sprawia uczniom trudność jest zdanie sobie sprawy z tego, że większość słów musi się zgadzać rodzajem i liczbą. Oznacza to, że tak jak w języku polskim, zazwyczaj musimy dopasować przymiotnik do rzeczownika, tak żeby liczba i rodzaj się zgadzały. Aby lepiej zrozumieć zasady tworzenia liczby mnogiej w portugalskim, spójrzmy na szybki przegląd słów, które się zmieniają, oraz tych, które pozostają takie same.
Słowa niezmienne
Niezmienne części mowy (te, które nie zmieniają się, żeby dopasować się do rodzaju i liczby) to:
- advérbiosprzysłówki – Przysłówki modyfikują czasowniki, przymiotniki oraz inne przysłówki objaśniając lub intensyfikując ich znaczenie.
- preposiçõesprepositions – Przyimki łączą ze sobą różne słowa w zdaniu.
- conjunçõesspójniki – Spójniki łączą ze sobą poszczególne zdania składowe.
- interjeiçõeswtrącenia/wykrzyknienia – Wtrącenia/wykrzyknienia czyli tak zwane, wypełniacze w zdaniu bądź słowa, które wyrażają silne, nagłe uczucie.
Słowa zmienne
Zmienne części mowy (te które zmieniają się, żeby dopasować się do rodzaju i liczby) to:
- nomesrzeczowniki – Rzeczowniki nazywają ludzi, miejsca, rzeczy, zjawiska oraz pojęcia abstrakcyjne.
- pronomeszaimki – Zaimki zastępują rzeczowniki w zdaniu.
- determinantesokreślniki – Określniki poprzedzają rzeczownik i pomagają doprecyzować kontekst. Do tej części mowy zaliczamy, między innymi, rodzajniki oraz liczebniki.
- adjetivosprzymiotniki – Przymiotniki określają właściwości rzeczownika.
- verbosczasowniki – Czasowniki opisują czynności oraz stany i umiejscawiają je w czasie.
Tworzenie liczby mnogiej w portugalskim
Z tyloma zmiennymi częściami mowy ważne jest, żeby nauczyć się jak tworzyć liczbę mnogą. Liczbę mnogą w portugalskim tworzy się na wiele sposobów, a zasady powiązane są z tym, jakie litery występują na końcu danego słowa.
Poniżej kilka przykładów:
Dodaj -s po samogłosce*
- Żeby utworzyć liczbę mnogą od słów, które kończą się samogłoską wystarczy dodać -s na końcu.
carro ~ carrossamochód ~ samochody
casa ~ casasdom~ domy
Zamień -ão na -ãos, -ães, albo -ões
- *Tutaj mamy wyjątek od poprzedniej reguły. Słowa, które kończą się na -ão są nieco bardziej skomplikowane, ponieważ w liczbie mnogiej mogą mieć 3 różne końcówki: –ãos, –ães, or –ões. Kiedy użyć której to coś, czego trzeba się po prostu nauczyć na pamięć.
mão ~ mãosdłoń ~ dłonie
cão ~ cãespies ~ psy
leão ~ leõeslew ~ lwy
Dodaj -es po -n, -r, -s i -z
- Tworząc liczbę mnogą od słów z końcówkami -n, -r, -s i -z dodajemy -es a końcu:
hífen ~ hífenesmyślnik ~ myślniki
país ~ paísespaństwo ~ państwa
feliz ~ felizesszczęśliwy ~ szczęśliwi
- Wyjątek: Niektóre słowa kończące się na -s wyglądają tak samo w liczbie mnogiej i pojedynczej. Na przykład, oásisoaza oraz lápisołówek . Tego same słowa używa się zarówno w liczbie mnogiej jak i pojedynczej.
Zamień -m na -ns
- W przypadku słów kończących się na -m, zamieniamy -m na -ns:
homem ~ homensmężczyzna ~ mężczyźni
nuvem ~ nuvenschmura ~ chmury
álbum ~ álbunsalbum ~ albumy
Zamień -L na -is
- Jeżeli słowo kończy się na –L, zamieniamy -l na -is. Dodatkowo, jeżeli akcent pada na ostatnią sylabę, a sylaba ta zawiera samogłoskę E bądź O, dodajemy akcent (´):
plural ~ pluraisliczba mnoga ~ liczby mnogie
animal ~ animaiszwierzę ~ zwierzęta
papel ~ papéiskartka papieru ~ kartki papieru
farol ~ faróislatarnia morska ~ latarnie morskie