Kiedy zaczniesz uczyć się Portugalskich przyimków, szybko zauważysz, że tłumaczenie często zależy od kontekstu. To może utrudnić znalezienie odpowiedniego przyimka. W tej części Learning Note, przyjrzymy się niektórym – często mylonym przyimkom, aby wyjaśnić różnice między nimi.
Położenie: Kiedy używać “A” vs “Em”
Przyimek ato, at zazwyczaj jest powiązany z ruchem lub z położeniem (do, przy). Natomiast, emin, at, on, about zwykle oznacza w lub na, tak jak w pokoju, w supermarkecie, na stole.
Poprawne zdania:
- Ele toma uma bebida ao balcãoOn pije drinka przy ladzie
- Ela vai ao barOna idzie do baru
- Ela senta-se à mesaOna siada przy stole
- Nós estamos à janelaMy jesteśmy przy oknie
- Eu irei ao teu jantarJa przyjdę na Twoją kolację
- Ele toma uma bebida no barOn pije drinka w barze
- A comida está na mesaJedzenie jest na stole
- Há trânsito na estradaJest korek na drodze
- O objeto está no sacoObiekt jest w torbie
Ale nie możemy powiedzieć:
❌ Ele toma uma bebida ao bar
❌ Ela vai no bar
❌ Ele está ao bar
Uwaga: Pamiętaj, że a łączy się z o tworząc ao, natomiast em łączy się z o tworząc no. Więcej informacji o połączeniach znajdziesz tutaj: Portuguese Contractions
Ruch: Kiedy używać “A” vs. “Para”
Oba przyimki ato, at i parato, for, in order to, towards często służą do określania ruchu, t.j. Idę do konkretnego miejsca. Przyimek a używany jest, kiedy nie zostajemy długo w miejscu docelowym, natomiast para używamy kiedy zostajemy na stałe lub dłuższy czas. Nie ma jednak dokładnego określenia czasu trwania. Zależy to od konkretnej sytuacji. Spójrz na poniższe przykłady:
- Vou à escolaIdę do szkoły – Oznacza to, że wpadnę na chwilę do szkoły, np. coś odebrać
- Vou para a escolaIdę do szkoły – Oznacza to, że spędzę w szkole cały dzień na zajęciach
- Vou a PortugalJadę do Portugalii – Oznacza to, że jadę do Portugalii np. w odwiedziny, na kilka dni czy tygodni
- Vou para PortugalJadę do Portugalii – Oznacza to, że przeprowadzam się do Portugalii
Te przykłady pokazują, jak ważny jest kontekst. Nie chodzi tu o faktyczny czas trwania, ale raczej o oczekiwania myśląc o danym miejscu. Iść do szkoły zakłada zupełnie inne oczekiwania czasu trwania, jak jechać do innego kraju.
Kiedy używać “Para” vs. “Por”
Para i porby, for, via, through . Tutaj również wiele zależy od kontekstu. Porównujemy por i para w tej części Learning Note: Por vs. Para
Kiedy używać “Por” vs. “De”
Por i deof, from, by, about
De używamy głównie do określenia w jaki sposób przemieszczamy się z jednego miejsca do drugiego.
- Eu vou de carroJadę samochodem
Por zwykle oznacza przez, t.j. przez kogo dana czynność została wykonana:
-
- A caixa foi aberta por PandoraPudełko zostało otworzone przez Pandorę
Jest od tego wyjątek. Jeżeli chcemy podkreślić, że ktoś jest autorem danego dzieła, pracy czy projektu, użyjemy de zamiast por. Spójrz na różnice w przykładach poniżej:
- É uma canção de um artista famosoTo jest piosenka znanego artysty
- É uma canção lançada por um artista famosoTo jest piosenka wydana przez znanego artystę
Spójrzmy na więcej różnic przyimków de i por:
- Eu falo de tiMówię o Tobie
- Venho de InglaterraPochodzę z Anglii
- Vocês são os pais da meninaJesteście rodzicami dziewczynki
- Por onde vais?Którędy idziesz?
- Nós corremos duas vezes por semanaBiegamy dwa razy na tydzień
- Eu espero por tiCzekam na Ciebie
- Ela vai por aíOna idzie tamtędy (dosł. przez)
Położenie: Sob vs Sobre
sobreabout, on, over, above i sobunder to tzw. paronimy – słowa, które brzmią lub są pisane podobnie, ale mają inne znaczenie. W tym przypadku są przeciwstawne jeżeli chodzi o położenie.
Kiedy mówimy o położeniu osoby czy obiektu, sobre znaczy na a sob znaczy pod lub poniżej.
Sobre znaczy również o, kiedy mówimy o danej osobie czy na dany temat.
Kilka przykładów sobre w zdaniach:
- Este texto é sobre preposiçõesTen tekst jest o przyimkach
- Ele falou sobre issoOn mówił o tym
- Ele caiu sobre mimOn przewrócił się na mnie
- A neve caiu sobre nósŚnieg spadł na nas
Kilka przykładów sob:
- O comando está sob a mesaPilot jest pod stołem
- Trabalho bem sob pressãoDobrze pracuję pod presją
Em vs De
Wybór przyimka odgrywa znaczącą rolę w końcowym znaczeniu zdania. Nawet mała różnica może je zmienić. Spójrzmy na kilka przykładów używając em vs de:
- A Joana está na camaJoana jest w łóżku | A Joana está de camaJoana jest bardzo chora
- Elas falaram em mimOne rozmawiały o mnie (przy okazji, przelotnie) | Elas falaram de mimOne rozmawiały o mnie – W pierwszym przykładzie, rozmawiały o mnie krótko, przelotnie, przy okazji. W drugim natomiast, rozmawiały raczej “konkretnie o mnie”.
- Estou com uma dor na cabeçaBoli mnie głowa | Estou com dor de cabeçaBoli mnie głowa – Pierwszy przykład, mówi o jakimkolwiek bólu głowy (np. przy uderzeniu). Drugi przykład nawiązuje do bólu głowy, typu migrena.
W innych przypadkach, więcej niż jeden przyimek, może oznaczać to samo:
- Eu fico em péStoję
- Eu fico de péStoję
Dowiedz się więcej
Subskrybenci mogą ćwiczyć te i inne przyimki w kolejnych lekcjach:
- Przyimki 1
- Przyimki 2
- Przyimki 3
- Pełna lista krótkich nagrań (Shorties) (Te krótkie nagrania, będą pomocne w zrozumieniu przyimków w dialogach)
- Odcinki shorties z konkretnymi przyimkami
- Nie zapomnij dodać przydatnych zwrotów do Twojej listy Smart Review!